Krótka historia kalendarza

Niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że kalendarz gregoriański, którego używamy jest efektem wielu transformacji i ewolucji dotychczasowych systemów mierzenia czasu. Kalendarz współczesny nie powstał od razu, posiada on wielu poprzedników, a jego historia sięga zamierzchłej przeszłości.

Początki „Historii kalendarza” datuje się na ok 11000 lat p.n.e. Przy pracach wykopaliskowych we Francji, w okolicy Le Placard odnaleziono orlą kość, z wyżłobionymi znakami pogrupowanymi po siedem, tak aby odpowiadająca im liczba dni przypadała na poszczególne fazy Księżyca. Sugeruje to, że ludzie prehistoryczni używali właśnie takiego "kalendarza", który następnie mogli wykorzystywać przy planowaniu swoich działań, np. polowań, regularności faz Księżyca w pełni i w nowiu, "przedstawiona graficznie" pozwalała przewidzieć, kiedy będzie można spodziewać się jasnych, księżycowych nocy, które ułatwiłyby ewentualne łowy.

Badacze i archeolodzy podają, że pierwsze modele kalendarza słonecznego (solarnego), powstały w Egipcie lub w Mezopotamii ok. 4 tyś lat temu. W kalendarzu tym, rok jako podstawowa jednostka czasu, jest wyznaczany poprzez ruch Ziemi wokół Słońca. Dla starożytnych Egipcjan. rok miał 3 pory (wylew Nilu, okres siewu i okres żniw) dzielono go na 12 miesięcy po 30 dni i 5 dni dodatkowych - razem 365 dni. Powyższa forma mierzenia czasu już powoli zaczynała przypominać mniej więcej nasz współczesny kalendarz.

Około 750 p.n.e, w Rzymie wprowadzono kalendarz lunarny, w którym podstawową jednostką był miesiąc, czyli okres bliski czasowi obiegu Księżyca wokół Ziemi. Pierwotnie rok rzymski podzielono na 10 miesięcy, co dawało w sumie 304 dni. Pierwszym miesiącem roku był marzec, co ciekawe większość używanych wówczas nazw miesięcy (takich jak Martius, Aprilis, Octobris, Novembris i Decembris) jest do dziś używana w większości języków europejskich. Następnie około roku 700 p.n.e. nastąpiła reforma dotychczas używanego, dziesięciomiesięcznego kalendarza, gdyż nie był on do końca zgodny z porami roku, co z kolei czyniło go nieprzydatnym chociażby dla rolników. Ostatecznie dodano dwa dodatkowe miesiące - Januarius i Februarius - jako ostatnie w roku, a rok miał wtedy 355 dni.